HANS SPAAN

een koninklijk coureur

foto © Toon Kannekens

Hans Spaan is een van de weinige nederlandse coureurs die ik zelf op Assen heb zien rijden tijdens een GP . Jammer genoeg is hij nooit wereldkampioen geworden , wat hij wel verdient heeft . Toch is hij uniek omdat hij door de koningin is benoemd tot ridder in de orde van Oranje Nassau .

Hans is een van de laatste topcoureurs van de oude stempel , die dus zelf zijn motor tuned . Toen hij fabrieksrijder werd had hij natuurlijk de steun van de fabriek zodat hij veel minder zelf hoefde te doen , maar als prive coureur deed hij zeer veel zelf . Andere coureurs gingen naar een tuner of framebouwer , Hans deed het liever zelf . Al de kennis die hij daarmee kreeg zou hem later goed van pas komen .
Hans begint al op jonge leeftijd te racen . Als hij zestien is kan hij min of meer bij toeval een 50cc racer kopen van een vriend . Die motor moest eerst opgeknapt worden en omdat Hans een gebrek aan geld heeft duurt het tot halverwege het seizoen van 1975 dat de racer klaar is en zo rijdt hij zijn eerste race in Tolbert . Het wordt niet echt een succes met het oude ding en het jaar daarop wordt de motor wel wat verbeterd maar ook nu komt hij niet ver in de NMB races , vooral omdat hij alles zelf moet doen . Van een team is nog geen sprake en omdat hij op die leeftijd nog geen rijbewijs heeft moet hij steeds aan anderen om vervoer naar het circuit vragen . In 1979 wordt Hans gevraagd door Van Veen om naar het circuit van zolder te gaan om daar proef te rijden op een produktieracer . Hij maakt een goede indruk en mag dan dat jaar op een produktieracer , die door het Van Veen team beschikbaar wordt gesteld rijden en daarmee wordt hij direkt Nederlands kampioen . De steun van het Van Veen team behelst eigenlijk een driejarig projekt om Hans klaar te stomen voor de internationale g.p's . Ook in 1980 wordt hij weer kampioen , 1981 is Theo Timmer kampioen , maar in 1982 is het Hans weer . Dan gaat Van Veen failliet en staat Hans weer op eigen benen .

foto © Manfred Mothes

In 1980 rijdt hij zijn eerste grand prix in Joegoslavie en zal dat jaar meerdere GP's rijden en punten scoren , waarmee hij zelfs zesde wordt in de WK eindstand . Hij blijft in de 50cc rijden , totdat deze klasse wordt opgeheven . Zoals bijna al zijn collega's stapt hij over naar de 80cc en rijd nu op een Huvo-Casal . Ook in deze klasse sprokkelt hij WK punten bijelkaar en zit regelmatig bij de top tien . Bijna elk jaar wordt hij Nederlands kampioen . Ook de 80cc klasse zal worden opgeheven en hij stapt over op de 125cc en zal dan op Honda's gaan rijden . Vanaf dat moment gaat het steeds beter en in 1988 , het eerste jaar in de 125cc , wordt Hans derde in de eindstand voor het WK . Het volgende jaar is nog beter , hij wordt zelfs vice wereldkampioen en wint vier GP's waaronder de TT in Assen . Deze TT race wint hij op spectaculaire wijze . Direkt na de start zit hij in de kopgroep en zal zelfs op kop gaan rijden , maar door een foutje komt hij achter Alex Criville , de anderen uit de kopgroep zijn uitgevallen of op afstand gereden . Hans wacht tot de laatste ronde om Alex voorbij te gaan door hem uit te remmen voor de stekkenwal bocht en hij zal met een zeer klein verschil winnen ! Ook in 1990 wordt hij weer vice wereldkampioen achter Capirossi . De strijd om het wereldkampioenschap wordt pas in de laatste race beslist en als Capirossi niet geholpen werd door Gresini , was Hans zeker kampioen geworden ! Tot op de dag van vandaag heb ik een hekel aan Capirossi hierdoor . Dat jaar won Hans vijf GP's . Daarna gaat het langzaam bergafwaards . Naast Honda rijdt Hans ook met Aprilia en met Rumi en met die laatste motor wordt het helemaal niks zodat hij weer met een Honda productieracer ging rijden , maar zonder succes . 1994 wordt zijn laatste racejaar en zal hij stilletjes verdwijnen . Alleen tijdens zijn laatste TT in Assen zien we Hans weer in zijn oude doen , en laat hij zijn vechtlust weer zien . Met zijn gewone productiemotor rijdt hij mee in de kopgroep en zal bijna de hele race in een gevecht zijn . Als enigste prive rijder wordt hij vijfde tussen de grote fabriekscoureurs ! Voor ons langs de baan was het alsof hij de TT had gewonnen !

Nadat Hans stopt met racen wordt hij monteur in het team van Arie Molenaar . De Japanner Haruchika Aoki wordt hun eerste rijder en is dan nog vrij onbekent . Hans weet de Honda perfect te prepareren en Aoki weet hoe hij ermee om moet gaan zodat hij wereldkampioen wordt , waarmee Hans eigenlijk ook een beetje wereldkampioen wordt .

In zijn meest succesvolle periode reed Hans op de Samson-Sharp Honda . Deze motor sprong er helemaal tussenuit met een grote leeuwenkop op de kuip , het beeldmerk van Samson shag . Hans had geen toepasselijker sponsor kunnen vinden want het grootste kenmerk van Hans was naar mijn mening zijn grote vechtlust .

resultaten

Vice wereldkampioen 125cc : 1989 en 1990
1988 : derde
GP overwinningen : 9
podiumplaatsen : 21
nationale titels : 9